Hamburger kookt: Het (zee)water loopt me in de mond (oesters met wasabi-dressing)

Het leek zo'n mooi plan. Een rondleiding over de 'mosselboulevard' van Yerseke (Zeeland), een bezoekje aan een mosselverwerkingsbedrijf, en daarna met een vissersschip mee de Oosterschelde op om de oesterbedden te bekijken en tegelijkertijd aan dek de oesters op alle mogelijke manieren te bereiden.

Het leek een mooi plan en het was een mooi plan. In ieder geval voor bijna alle deelnemers aan deze excursie, behalve.... inderdaad: voor mij. De mosselboulevard heb ik nog meegekregen. Het mosselverwerkingsbedrijf ook nog wel. Maar het tochtje op de boot? En het proeven van de Zeeuwse creuse en de Zeeuwse platte? Het proeven van de bijpassende wijn? Het verorberen van de tientallen oesters? Nee. Mevrouw Hamburger zat in haar eentje op het voordek met een glaasje water. Te happen naar wat frisse lucht. En te snakken naar vaste land.

Het schijnt een hele mooie en lekkere excursie te zijn geweest. En gelukkig voor jullie heb ik een deel van het verhaal nog meegekregen (en uitgezocht toen ik weer aan vaste land was). Vandaar dat ik toch wat kan vertellen over de Nederlandse oester!

De hoofdstad van de Nederlandse oester is Yerseke, Zeeland. Alhoewel je op de wereld meer dan honderden verschillende soorten oesters hebt, worden hier twee soorten gekweekt: de platte Zeeuwse oester en de Zeeuwse creuse.

De Zeeuwse creuse en de Zeeuwse platte groeien allebei in de afgesloten zeearmen Oosterschelde en Grevelingen. De mosselindustrie speelt hierbij een belangrijke rol. Het gruis van mosselschelpen wordt gebruikt als 'tapijt' waarop de jonge oesters kunnen groeien. Als de oesters groot genoeg zijn, worden ze verplaatst. Het idee is dat de oester meerdere keren op meerdere plekken gelegen moet hebben om de beste smaak te krijgen.

Oorspronkelijk gebeurde dit alles in de oesterputten die je in Yerseke nog tegenkomt (zie foto), maar deze worden tegenwoordig niet meer gebruikt om oesters in te kweken. Zij zijn klein en onhandig in het gebruik.

De creuse en de platte gedijen overigens niet allebei even goed in Zeeland. De creuse doet het beter dan de platte, en is daarom ook een stuk goedkoper. Interessant hieraan is dat de Zeeuwse creuse eigenlijk van oorsprong helemaal geen Nederlandse oester is. Hij is afkomstig uit Japan en werd pas na de strenge winter van 1962-1963 (De hel van 1963, weet je wel?) ingevoerd omdat de platte oester door de kou bijna uitgeroeid was. En deed het vervolgens verrekte goed hier in het koude kikkerlandje!

Het verschil tussen beide oesters is overigens heel duidelijk. De creuse is niet alleen goedkoper, maar ziet er ook heel anders uit dan de platte. De platte oester is...plat. En de creuse heeft meer een kuipvormpje. Zijn bovenkant is ook een stuk ruiger dan die van de platte.

Vorige week heb ik nog een creuse gekocht bij mijn visboer. Deze kostte €1,50. Dat is toch te overzien, nietwaar?

Het is wel erg jammer dat wij Nederlanders zo weinig doen met dit mooie nationale product. Minder dan 20% van de oesters uit Yerseke wordt in Nederland opgegeten. De rest wordt geëxporteerd (naar met name België). Misschien moeten we daar eens verandering in brengen. Ze zijn namelijk geweldig lekker! Je moet ze alleen niet willen eten op een varende boot.

ps.: het seizoen om Nederlandse oesters te eten is oktober t/m juni. Als je nu begint, kun je nog zo'n vijf maanden genieten.

Oester met wasabi en limoen

Er zijn verschillende bereidingswijzen voor de oester. Sommige mensen zweren bij een rauwe oester met wat peper en citroen, anderen eten ze liever gegratineerd of uit de oven met wat bacon, worchestersaus en boter (Oysters Kilpatrick). Ik vind het allemaal lekker, maar vorige week maakte ik de oester met wasabi en limoen (uit het kookboekje Bubbles & Bites). Super simpel en heerlijk!

Hoe open je een oester?

Een oester is best lastig open te maken. Maar oefening baart kunst. Zorg dat je in ieder geval een oestermes in huis hebt, en bescherm je hand met een theedoek. Zie verder de instructies van dit Allerhande-filmpje: